بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
In the name of Allah, Most Gracious, Most Merciful.
28:1
طسٓمٓ
28:1
طا، سین، میم. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:2
تِلْكَ ءَايَـٰتُ ٱلْكِتَـٰبِ ٱلْمُبِينِ
28:2
این آیاتی که در این سوره خواهد آمد، و نیز آیاتی که پیش‌تر نازل شد، همه، آیات این کتاب است که نزول آن از جانب خداوند، روشن و آشکار است. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:3
نَتْلُوا۟ عَلَيْكَ مِن نَّبَإِ مُوسَىٰ وَفِرْعَوْنَ بِٱلْحَقِّ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
28:3
ای پیامبر، بخشی از داستان موسی و فرعون را بر تو می‌خوانیم ـ داستانی راست و درست ـ تا آنان که به آیات ما ایمان دارند و پیرو تو هستند در آن بیندیشند و بدانند که آن خداوندی که بنی اسرائیل را از چنگ فرعونیان رهایی بخشید، همو آنان را از سرکشان قریش نجات می‌دهد و حاکمیّت می‌بخشد. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:4
إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِى ٱلْأَرْضِ وَجَعَلَ أَهْلَهَا شِيَعًا يَسْتَضْعِفُ طَآئِفَةً مِّنْهُمْ يُذَبِّحُ أَبْنَآءَهُمْ وَيَسْتَحْىِۦ نِسَآءَهُمْ ۚ إِنَّهُۥ كَانَ مِنَ ٱلْمُفْسِدِينَ
28:4
همانا فرعون در سرزمین مصر به سرکشی و استکبار پرداخت و میان ساکنان آن دیار اختلاف برانگیخت و از آنان چندین گروه مختلف و متفرق بساخت. او در این میان طایفه بنی اسرائیل را به استضعاف کشید تا آن جا که پسرانشان را سر می‌برید و زنانشان را برای خدمت باقی می‌گذاشت، چرا که او از فسادگران بود. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:5
وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى ٱلَّذِينَ ٱسْتُضْعِفُوا۟ فِى ٱلْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ ٱلْوَٰرِثِينَ
28:5
آری، فرعون برای انقراض بنی اسرائیل تلاش می‌کرد، در حالی که ما می‌خواستیم کسانی را که در زمین به استضعاف کشیده شده بودند نعمتی گرانسنگ عطا کنیم; آنان را پیشوایانی قرار دهیم که از ایشان پیروی شود و مواهبی را که در اختیار فرعونیان بود از آنِ ایشان کنیم. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:6
وَنُمَكِّنَ لَهُمْ فِى ٱلْأَرْضِ وَنُرِىَ فِرْعَوْنَ وَهَـٰمَـٰنَ وَجُنُودَهُمَا مِنْهُم مَّا كَانُوا۟ يَحْذَرُونَ
28:6
و می‌خواستیم آنان را مالک آن سرزمین گردانیم و در آن مستقرشان سازیم و از ناحیه همین مستضعفان، به فرعون پادشاه مصر و هامان وزیر او، و لشکریان این دو، همان را بنمایانیم که هماره از آن هراس داشتند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:7
وَأَوْحَيْنَآ إِلَىٰٓ أُمِّ مُوسَىٰٓ أَنْ أَرْضِعِيهِ ۖ فَإِذَا خِفْتِ عَلَيْهِ فَأَلْقِيهِ فِى ٱلْيَمِّ وَلَا تَخَافِى وَلَا تَحْزَنِىٓ ۖ إِنَّا رَآدُّوهُ إِلَيْكِ وَجَاعِلُوهُ مِنَ ٱلْمُرْسَلِينَ
28:7
در همان زمانی که پسران بنی اسرائیل را می‌کشتند، مادر موسی به موسی حامله شد و او را بزاد. ما به مادر موسی الهام کردیم: تا آن گاه که بر جان او نترسیده‌ای او را شیر ده، ولی آن گاه که ترسیدی او را در آن رود بزرگ (رود نیل) بیفکن و نترس، که کشته نمی‌شود و از دوری وی اندوهگین مباش که ما او را به تو باز می‌گردانیم و از پیامبرانش قرار می‌دهیم و او را به سوی خاندان فرعون و بنی اسرائیل به رسالت می‌فرستیم. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:8
فَٱلْتَقَطَهُۥٓ ءَالُ فِرْعَوْنَ لِيَكُونَ لَهُمْ عَدُوًّا وَحَزَنًا ۗ إِنَّ فِرْعَوْنَ وَهَـٰمَـٰنَ وَجُنُودَهُمَا كَانُوا۟ خَـٰطِـِٔينَ
28:8
[مادر موسی او را به نیل انداخت] فرعونیان او را یافتند و از آن رود برگرفتند و نزد فرعون آوردند، تا سرانجام دشمن آنان شود و مایه حزن و اندوهشان گردد. آری، فرعون و هامان و لشکریان آن دو، در کشتن پسران بنی اسرائیل و رها کردن موسی به راه خطا رفتند; خواستند آن کس را که نابودی آنان به دست او بود بکشند ولی ندانسته در نگهداری و تربیت وی کوشیدند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:9
وَقَالَتِ ٱمْرَأَتُ فِرْعَوْنَ قُرَّتُ عَيْنٍ لِّى وَلَكَ ۖ لَا تَقْتُلُوهُ عَسَىٰٓ أَن يَنفَعَنَآ أَوْ نَتَّخِذَهُۥ وَلَدًا وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ
28:9
آن هنگام که موسی را نزد فرعون آوردند، همسر فرعون به شفاعت او برخاست و به شوهرش گفت: این نور چشم من و تو و مایه سرور ماست، مبادا بکشیدش. امید می‌رود که به ما سود رساند و یا او را به فرزندی بگیریم. این چنین کردند ولی نمی‌فهمیدند حقیقت ماجرا چیست و فرجام کارشان چه خواهد شد. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:10
وَأَصْبَحَ فُؤَادُ أُمِّ مُوسَىٰ فَـٰرِغًا ۖ إِن كَادَتْ لَتُبْدِى بِهِۦ لَوْلَآ أَن رَّبَطْنَا عَلَىٰ قَلْبِهَا لِتَكُونَ مِنَ ٱلْمُؤْمِنِينَ
28:10
با الهامی که به مادر موسی شد، دلش از ترس و اندوه پاک و تهی گردید، که اگر قلبش را با آن الهام محکم نکرده بودیم، نزدیک بود بر اثر ناشکیبایی راز خود را فاش کند. آری، به او الهام کردیم تا به حراستِ ما از موسی اطمینان یابد و بدان باور داشته باشد. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:11
وَقَالَتْ لِأُخْتِهِۦ قُصِّيهِ ۖ فَبَصُرَتْ بِهِۦ عَن جُنُبٍ وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ
28:11
مادر موسی، موسی را به رود نیل انداخت و به خواهر وی گفت: او را دنبال کن تا ببینی فرجامش چه می‌شود. او در پی موسی از دور نظاره اش می‌کرد; دید خدمتکاران فرعون او را از آب گرفتند. ولی آنان متوجه نشدند که خواهر این کودک در پی اوست و او را نگهبانی می‌کند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:12
۞ وَحَرَّمْنَا عَلَيْهِ ٱلْمَرَاضِعَ مِن قَبْلُ فَقَالَتْ هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلَىٰٓ أَهْلِ بَيْتٍ يَكْفُلُونَهُۥ لَكُمْ وَهُمْ لَهُۥ نَـٰصِحُونَ
28:12
و ما موسی را - پیش از حضور خواهرش در نزد فرعونیان - از پذیرش دایگان باز داشتیم; پس شیر هیچ دایه‌ای را ننوشید. خواهرش حکایت او دریافت; پس نزد فرعونیان شتافت و گفت: آیا می‌خواهید شما را به خانواده‌ای که سرپرستی و دایگی او را برایتان به عهده گیرند و خیرخواه او باشند، راهنمایی کنم؟ - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:13
فَرَدَدْنَـٰهُ إِلَىٰٓ أُمِّهِۦ كَىْ تَقَرَّ عَيْنُهَا وَلَا تَحْزَنَ وَلِتَعْلَمَ أَنَّ وَعْدَ ٱللَّهِ حَقٌّ وَلَـٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ
28:13
فرعونیان پیشنهادش را پذیرفتند. او آنان را به مادر موسی راهنمایی کرد، و آنان کودک را به مادرش تسلیم کردند. بدین ترتیب، موسی را به مادرش بازگرداندیم تا دیده اش روشن شود و محزون نباشد و تا به چشم خود ببیند که وعده‌های خدا حق است، ولی بیشتر مردم راستی و درستیِ وعده‌های الهی را باور نمی‌کنند و در آن تردید روا می‌دارند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:14
وَلَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُۥ وَٱسْتَوَىٰٓ ءَاتَيْنَـٰهُ حُكْمًا وَعِلْمًا ۚ وَكَذَٰلِكَ نَجْزِى ٱلْمُحْسِنِينَ
28:14
پس هنگامی که موسی به توانایی اش رسید و برومند شد و اعتدال و برپایی یافت، به او دانشی عطا کردیم که براساس آن در معارف الهی و امور اخلاقی و آداب اجتماعی درست قضاوت می‌کرد، و به او علمی آموختیم که با هیچ گونه جهل و نادانی آمیخته نبود. اینها پاداش نیکوکاری او بود و ما بدین سان نیکوکاران را سزا می‌دهیم. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:15
وَدَخَلَ ٱلْمَدِينَةَ عَلَىٰ حِينِ غَفْلَةٍ مِّنْ أَهْلِهَا فَوَجَدَ فِيهَا رَجُلَيْنِ يَقْتَتِلَانِ هَـٰذَا مِن شِيعَتِهِۦ وَهَـٰذَا مِنْ عَدُوِّهِۦ ۖ فَٱسْتَغَـٰثَهُ ٱلَّذِى مِن شِيعَتِهِۦ عَلَى ٱلَّذِى مِنْ عَدُوِّهِۦ فَوَكَزَهُۥ مُوسَىٰ فَقَضَىٰ عَلَيْهِ ۖ قَالَ هَـٰذَا مِنْ عَمَلِ ٱلشَّيْطَـٰنِ ۖ إِنَّهُۥ عَدُوٌّ مُّضِلٌّ مُّبِينٌ
28:15
موسی آن هنگام که مردم مصر به خانه هایشان رفته و از کوچه و بازار بی خبر بودند، از قصر فرعون به درآمد و به آن شهر وارد شد. در آن جا دو مرد را یافت که به کشمکش و ستیز با یکدیگر برخاسته بودند. یکی از آن دو، اسرائیلی بود و همکیش موسی، و دیگری قِبطی و از دشمنان وی و طایفه بنی اسرائیل. آن مرد اسرائیلی که همکیش موسی بود، موسی را در برابر دشمن قبطی خود به یاری طلبید. موسی با مشتی گره کرده بر آن قبطی کوبید و او را هلاک کرد. موسی بر آنچه گذشت پشیمان شد و آن را زمینه گرفتاری خود به خطری بزرگ دانست و گفت: ستیزه گری آن دو مرد که به مرگ قبطی انجامید کاری شیطانی بود; بی تردید شیطان دشمنی گمراه کننده است که عداوت و گمراه گری او آشکار است. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:16
قَالَ رَبِّ إِنِّى ظَلَمْتُ نَفْسِى فَٱغْفِرْ لِى فَغَفَرَ لَهُۥٓ ۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلْغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ
28:16
موسی گفت: پروردگارا، من با کشتن آن قبطی، خود را در خطر هلاکت افکندم و به خویشتن ستم کردم; از تو می‌خواهم آن را بر من بپوشانی و پیامدش را از من بگردانی و مرا از شرّ فرعونیان برهانی. پس خداوند چنین کرد، زیرا او بسی پرده پوش و مهربان است. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:17
قَالَ رَبِّ بِمَآ أَنْعَمْتَ عَلَىَّ فَلَنْ أَكُونَ ظَهِيرًا لِّلْمُجْرِمِينَ
28:17
گفت: پروردگارا، به شکرانه نعمتی که به من عطا کردی با تو پیمان می‌بندم که هرگز گنهکاران را در ارتکاب گناهشان یاری نکنم. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:18
فَأَصْبَحَ فِى ٱلْمَدِينَةِ خَآئِفًا يَتَرَقَّبُ فَإِذَا ٱلَّذِى ٱسْتَنصَرَهُۥ بِٱلْأَمْسِ يَسْتَصْرِخُهُۥ ۚ قَالَ لَهُۥ مُوسَىٰٓ إِنَّكَ لَغَوِىٌّ مُّبِينٌ
28:18
موسی پس از آن، دیگر به قصر فرعون باز نگشت و شب را هراسان در شهر بماند و به انتظار شرّی از ناحیه فرعون به سر می‌برد، که ناگهان همان مرد اسرائیلی که روز گذشته موسی را به یاری طلبیده بود، با فریادی بلند، از وی بر ضدّ قبطیِ دیگری کمک خواست. موسی از سر توبیخ به آن اسرائیلی گفت: تو راه درست را نمی‌پویی و آشکارا بیراهه می‌روی. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:19
فَلَمَّآ أَنْ أَرَادَ أَن يَبْطِشَ بِٱلَّذِى هُوَ عَدُوٌّ لَّهُمَا قَالَ يَـٰمُوسَىٰٓ أَتُرِيدُ أَن تَقْتُلَنِى كَمَا قَتَلْتَ نَفْسًۢا بِٱلْأَمْسِ ۖ إِن تُرِيدُ إِلَّآ أَن تَكُونَ جَبَّارًا فِى ٱلْأَرْضِ وَمَا تُرِيدُ أَن تَكُونَ مِنَ ٱلْمُصْلِحِينَ
28:19
پس هنگامی که موسی خواست بر آن قبطی که دشمن هر دوی آنان بود بتازد، آن مرد اسرائیلی که به خاطرعتاب موسی گمان می‌کرد موسی آهنگ وی کرده است و می‌خواهد بر او حمله برد، گفت: ای موسی، آیا می‌خواهی مرا به قتل برسانی همان گونه که دیروز فردی را کشتی؟ تو جز این نمی‌خواهی که در زمین ستمگری کنی و نمی‌خواهی از مصلحان باشی. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:20
وَجَآءَ رَجُلٌ مِّنْ أَقْصَا ٱلْمَدِينَةِ يَسْعَىٰ قَالَ يَـٰمُوسَىٰٓ إِنَّ ٱلْمَلَأَ يَأْتَمِرُونَ بِكَ لِيَقْتُلُوكَ فَٱخْرُجْ إِنِّى لَكَ مِنَ ٱلنَّـٰصِحِينَ
28:20
مردی از دورترین نقطه شهر مصر، از همان جا که قصر فرعون قرار داشت، دوان دوان آمد و گفت: ای موسی، سران فرعونی درباره تو به مشورت نشسته‌اند تا تو را به قتل برسانند; پس از این شهر بیرون شو که من از خیرخواهان توام. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:21
فَخَرَجَ مِنْهَا خَآئِفًا يَتَرَقَّبُ ۖ قَالَ رَبِّ نَجِّنِى مِنَ ٱلْقَوْمِ ٱلظَّـٰلِمِينَ
28:21
موسی بی درنگ از مصر بیرون رفت، در حالی که از فرعونیان ترسان بود و در انتظار آن بود که گرفتار آید. او به مناجات با خدا پرداخت و گفت: پروردگارا، مرا از این مردم ستمکار رهایی بخش. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:22
وَلَمَّا تَوَجَّهَ تِلْقَآءَ مَدْيَنَ قَالَ عَسَىٰ رَبِّىٓ أَن يَهْدِيَنِى سَوَآءَ ٱلسَّبِيلِ
28:22
و آن گاه که موسی از مصر خارج شد و به سوی مَدیَن روی آورد، راهش را نمی‌شناخت; گفت: امید است پروردگارم مرا راهنمایی کند و راه مستقیم آن دیار را به من بنمایاند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:23
وَلَمَّا وَرَدَ مَآءَ مَدْيَنَ وَجَدَ عَلَيْهِ أُمَّةً مِّنَ ٱلنَّاسِ يَسْقُونَ وَوَجَدَ مِن دُونِهِمُ ٱمْرَأَتَيْنِ تَذُودَانِ ۖ قَالَ مَا خَطْبُكُمَا ۖ قَالَتَا لَا نَسْقِى حَتَّىٰ يُصْدِرَ ٱلرِّعَآءُ ۖ وَأَبُونَا شَيْخٌ كَبِيرٌ
28:23
[خداوند دعایش را مستجاب کرد، و او راه مستقیم مدین را در پیش گرفت] و آن گاه که بر سَرِ آب مدین رسید، گروهی از مردم را دید که گوسفندان خود را آب می‌دهند، و در نزدیکی آنان دو زن را یافت که گوسفندانشان را از ورود به آبشخور باز می‌دارند. به آن دو گفت: کارتان چیست و چه می‌کنید؟ گفتند: روش ما این است که گوسفندان را آب نمی‌دهیم تا چوپانان از آبشخور درآیند و گوسفندان خود را از آن خارج سازند. پدرمان پیری سالخورده است و خود نمی‌تواند گوسفندانمان را به این جا آورد. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:24
فَسَقَىٰ لَهُمَا ثُمَّ تَوَلَّىٰٓ إِلَى ٱلظِّلِّ فَقَالَ رَبِّ إِنِّى لِمَآ أَنزَلْتَ إِلَىَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيرٌ
28:24
آن گاه موسی برای آن دو، گوسفندانشان را آب داد، سپس از آبشخور به سوی سایه رفت و گفت: پروردگارا، به این نیرویی که به من عطا کرده‌ای و خیرِ من در آن است، نیازمندم و برای حفظ و بقای آن به طعامی محتاجم. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:25
فَجَآءَتْهُ إِحْدَىٰهُمَا تَمْشِى عَلَى ٱسْتِحْيَآءٍ قَالَتْ إِنَّ أَبِى يَدْعُوكَ لِيَجْزِيَكَ أَجْرَ مَا سَقَيْتَ لَنَا ۚ فَلَمَّا جَآءَهُۥ وَقَصَّ عَلَيْهِ ٱلْقَصَصَ قَالَ لَا تَخَفْ ۖ نَجَوْتَ مِنَ ٱلْقَوْمِ ٱلظَّـٰلِمِينَ
28:25
یکی از آن دو زن در حالی که با نهایت حیا و عفت گام برمی داشت، نزد موسی آمد و به وی گفت: پدرم تو را فرا می‌خواند تا مزد آب دادنت به گوسفندان را، به تو بپردازد. موسی نزد شعیب رفت. او از حال و کارش پرسید. هنگامی که وی داستان خود را حکایت کرد، شعیب گفت: هراسی به خود راه مده که از دسترس آن مردم ستم پیشه دور شده و نجات یافته‌ای. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:26
قَالَتْ إِحْدَىٰهُمَا يَـٰٓأَبَتِ ٱسْتَـْٔجِرْهُ ۖ إِنَّ خَيْرَ مَنِ ٱسْتَـْٔجَرْتَ ٱلْقَوِىُّ ٱلْأَمِينُ
28:26
یکی از دختران شعیب گفت: ای پدر، او را برای کارهایت استخدام کن، که هم توانا است و هم درستکار; و بهترین کسی که استخدام می‌کنی، آن کس است که نیرومند و امین باشد. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:27
قَالَ إِنِّىٓ أُرِيدُ أَنْ أُنكِحَكَ إِحْدَى ٱبْنَتَىَّ هَـٰتَيْنِ عَلَىٰٓ أَن تَأْجُرَنِى ثَمَـٰنِىَ حِجَجٍ ۖ فَإِنْ أَتْمَمْتَ عَشْرًا فَمِنْ عِندِكَ ۖ وَمَآ أُرِيدُ أَنْ أَشُقَّ عَلَيْكَ ۚ سَتَجِدُنِىٓ إِن شَآءَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلصَّـٰلِحِينَ
28:27
شعیب به موسی گفت: (من می‌خواهم یکی از این دو دخترم را به تو تزویج کنم به شرط آن که در برابر آن هشت سال اجیر من باشی، و اگر این مدت را به ده سال برسانی اختیار با توست; از ناحیه من الزامی بر تو نیست، و بدان که نمی‌خواهم بر تو سخت بگیرم، و هرگز کار مشقت باری برعهده تو نخواهم گذاشت، و به زودی ـ اگر خدا بخواهد ـ مرا از درست کرداران و شایستگان خواهی یافت. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:28
قَالَ ذَٰلِكَ بَيْنِى وَبَيْنَكَ ۖ أَيَّمَا ٱلْأَجَلَيْنِ قَضَيْتُ فَلَا عُدْوَٰنَ عَلَىَّ ۖ وَٱللَّهُ عَلَىٰ مَا نَقُولُ وَكِيلٌ
28:28
موسی در پاسخ شعیب گفت: آنچه شرط کردی و تعهّد نمودی، میان من و تو برقرار باشد; نه من و نه تو اختیار مخالفت نداریم، و هر کدام از آن دو مدت را که من اختیار کنم نباید به من ستمی روا داشته شود; اگر هشت سال را برگزینم، بیش از آن را از من مخواه، و اگر ده سال را انتخاب کردم، مرا به کمتر از آن مجبور مکن. خداوند بر آنچه گفتیم و شرط کردیم شاهد است، و در صورت اختلاف، او میان ما داوری خواهد کرد. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:29
۞ فَلَمَّا قَضَىٰ مُوسَى ٱلْأَجَلَ وَسَارَ بِأَهْلِهِۦٓ ءَانَسَ مِن جَانِبِ ٱلطُّورِ نَارًا قَالَ لِأَهْلِهِ ٱمْكُثُوٓا۟ إِنِّىٓ ءَانَسْتُ نَارًا لَّعَلِّىٓ ءَاتِيكُم مِّنْهَا بِخَبَرٍ أَوْ جَذْوَةٍ مِّنَ ٱلنَّارِ لَعَلَّكُمْ تَصْطَلُونَ
28:29
پس آن گاه که موسی مدت قرار داد را به پایان رسانید و با خانواده اش روانه مصر شد، در کنار کوه طور آتشی دید; به خانواده اش گفت: این جا بمانید که من آتشی دیدم; شاید پیرامون آن راهنمایی بیابم و از راه برایتان خبری بگیرم، یا پاره‌ای از آن آتش بیاورم، باشد که آتشی برافروزید و گرم شوید. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:30
فَلَمَّآ أَتَىٰهَا نُودِىَ مِن شَـٰطِئِ ٱلْوَادِ ٱلْأَيْمَنِ فِى ٱلْبُقْعَةِ ٱلْمُبَـٰرَكَةِ مِنَ ٱلشَّجَرَةِ أَن يَـٰمُوسَىٰٓ إِنِّىٓ أَنَا ٱللَّهُ رَبُّ ٱلْعَـٰلَمِينَ
28:30
هنگامی که موسی به سراغ آن آمد، از جانب راست درّه، در قطعه زمینی که با سخن گفتن خداوند مبارک شد، از درختی که آن جا قرار داشت ندایی به او رسید که: ای موسی، همانا من خداوندم که پروردگار همه جهان‌ها هستم. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:31
وَأَنْ أَلْقِ عَصَاكَ ۖ فَلَمَّا رَءَاهَا تَهْتَزُّ كَأَنَّهَا جَآنٌّ وَلَّىٰ مُدْبِرًا وَلَمْ يُعَقِّبْ ۚ يَـٰمُوسَىٰٓ أَقْبِلْ وَلَا تَخَفْ ۖ إِنَّكَ مِنَ ٱلْـَٔامِنِينَ
28:31
و نیز ندا شد که: ای موسی، عصایت را به زمین بیفکن. موسی عصای خویش انداخت. عصا اژدهایی شد که همچون ماری کوچک به شدّت می‌خزید. وقتی موسی عصایش را این گونه دید، هراسان روی گرداند و فرار کرد و باز نیامد. به او گفته شد: ای موسی، پیش آی و نترس، تو از کسانی هستی که ایمنند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:32
ٱسْلُكْ يَدَكَ فِى جَيْبِكَ تَخْرُجْ بَيْضَآءَ مِنْ غَيْرِ سُوٓءٍ وَٱضْمُمْ إِلَيْكَ جَنَاحَكَ مِنَ ٱلرَّهْبِ ۖ فَذَٰنِكَ بُرْهَـٰنَانِ مِن رَّبِّكَ إِلَىٰ فِرْعَوْنَ وَمَلَإِي۟هِۦٓ ۚ إِنَّهُمْ كَانُوا۟ قَوْمًا فَـٰسِقِينَ
28:32
ای موسی، دستت را در گریبان خویش ببر، آن گاه که خارج شود، بی هیچ بیماری و عارضه‌ای، سپید و درخشان خواهد بود. و از خوف خدا بازویت را به خود بچسبان و فروتن و خاشع باش و همچون متکبران بازوان خود را مگشای. این دو آیت، حجت‌های روشنی از جانب پروردگار تواَند. با این دو برهان به سوی فرعون و اشراف قوم او برو که آنان مردمی هستند که از راه خدا بیرون رفته‌اند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:33
قَالَ رَبِّ إِنِّى قَتَلْتُ مِنْهُمْ نَفْسًا فَأَخَافُ أَن يَقْتُلُونِ
28:33
موسی گفت: پروردگارا، من کسی از این قِبطیان را کشته‌ام، می‌ترسم مرا به قصاص بکُشند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:34
وَأَخِى هَـٰرُونُ هُوَ أَفْصَحُ مِنِّى لِسَانًا فَأَرْسِلْهُ مَعِىَ رِدْءًا يُصَدِّقُنِىٓ ۖ إِنِّىٓ أَخَافُ أَن يُكَذِّبُونِ
28:34
و برادرم هارون از من زبانی گویاتر دارد، او را همراه من به یاری بفرست. او مرا تصدیق می‌کند و پیامم را به روشنی می‌رساند. من بیم آن دارم که مرا تکذیب کنند و من نتوانم درستیِ مدعای خویش را بیان کنم. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:35
قَالَ سَنَشُدُّ عَضُدَكَ بِأَخِيكَ وَنَجْعَلُ لَكُمَا سُلْطَـٰنًا فَلَا يَصِلُونَ إِلَيْكُمَا ۚ بِـَٔايَـٰتِنَآ أَنتُمَا وَمَنِ ٱتَّبَعَكُمَا ٱلْغَـٰلِبُونَ
28:35
خداوند به موسی گفت: ما به زودی به وسیله برادرت هارون بازویت را محکم و استوار می‌کنیم و تو را نیرومند و برتر می‌سازیم و شما دو تن را به وسیله آیات و معجزات خویش بر آنها چیره می‌سازیم، به گونه‌ای که هرگز بر شما دست نخواهند یافت. تو و هارون و هر کسی که از شما دو تن پیروی کند، پیروز خواهید بود. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:36
فَلَمَّا جَآءَهُم مُّوسَىٰ بِـَٔايَـٰتِنَا بَيِّنَـٰتٍ قَالُوا۟ مَا هَـٰذَآ إِلَّا سِحْرٌ مُّفْتَرًى وَمَا سَمِعْنَا بِهَـٰذَا فِىٓ ءَابَآئِنَا ٱلْأَوَّلِينَ
28:36
پس هنگامی که موسی با معجزات و نشانه‌های روشن و روشنگر ما نزد فرعونیان آمد، گفتند: آنچه موسی آورده است جز افسونی که به دروغ آیات الهی می‌نامدش نیست. آیینی که او مدّعی آن است سابقه‌ای ندارد و از پدران نخستین ما به ما نرسیده است و نشنیده‌ایم که این آیین را برگزیده باشند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:37
وَقَالَ مُوسَىٰ رَبِّىٓ أَعْلَمُ بِمَن جَآءَ بِٱلْهُدَىٰ مِنْ عِندِهِۦ وَمَن تَكُونُ لَهُۥ عَـٰقِبَةُ ٱلدَّارِ ۖ إِنَّهُۥ لَا يُفْلِحُ ٱلظَّـٰلِمُونَ
28:37
موسی در پاسخ فرعونیان گفت: پروردگارم از شما به کسی که هدایت را از جانب او آورده آگاه‌تر است و بهتر می‌داند که فرجام نیک دنیا و آخرت از آنِ کیست. بدانید که شما نیکبخت نمی‌شوید، زیرا حقیقت این است که ستمکاران به نیکبختی نخواهند رسید. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:38
وَقَالَ فِرْعَوْنُ يَـٰٓأَيُّهَا ٱلْمَلَأُ مَا عَلِمْتُ لَكُم مِّنْ إِلَـٰهٍ غَيْرِى فَأَوْقِدْ لِى يَـٰهَـٰمَـٰنُ عَلَى ٱلطِّينِ فَٱجْعَل لِّى صَرْحًا لَّعَلِّىٓ أَطَّلِعُ إِلَىٰٓ إِلَـٰهِ مُوسَىٰ وَإِنِّى لَأَظُنُّهُۥ مِنَ ٱلْكَـٰذِبِينَ
28:38
و فرعون گفت: ای بزرگان، درستیِ آنچه موسی مرا بدان فرا می‌خواند برای من روشن نشده است. من جز خودم معبودی برای شما سراغ نداشته‌ام. ای هامان، برای من بر گِل آتش بیفروز و آجر تهیه کن و با آن کاخی مرتفع بساز تا بر فراز آن برآیم، شاید از وجود خدای موسی آگاهی بیابم. من می‌پندارم که او از دروغگویان است. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:39
وَٱسْتَكْبَرَ هُوَ وَجُنُودُهُۥ فِى ٱلْأَرْضِ بِغَيْرِ ٱلْحَقِّ وَظَنُّوٓا۟ أَنَّهُمْ إِلَيْنَا لَا يُرْجَعُونَ
28:39
فرعون و لشکریانش به ناحق در سرزمین مصر بر مردمان چیره شدند و وانمود کردند که سرای آخرت امری مشکوک است، و گمان بردند که به سوی خداوند باز گردانده نمی‌شوند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:40
فَأَخَذْنَـٰهُ وَجُنُودَهُۥ فَنَبَذْنَـٰهُمْ فِى ٱلْيَمِّ ۖ فَٱنظُرْ كَيْفَ كَانَ عَـٰقِبَةُ ٱلظَّـٰلِمِينَ
28:40
بدین سبب او و لشکریانش را گرفتیم و آنان را به دریا انداختیم. پس بنگر که فرجام ستمکاران چگونه است! - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:41
وَجَعَلْنَـٰهُمْ أَئِمَّةً يَدْعُونَ إِلَى ٱلنَّارِ ۖ وَيَوْمَ ٱلْقِيَـٰمَةِ لَا يُنصَرُونَ
28:41
و آنان را پیشوایانی قرار دادیم که در کفرورزی و ارتکاب گناه مقتدا باشند و مردمان را به کفر و گناه که درپی دارنده آتش است فراخوانند و در قیامت شفاعت هیچ کس به آنان نمی‌رسد و یاری نمی‌شوند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:42
وَأَتْبَعْنَـٰهُمْ فِى هَـٰذِهِ ٱلدُّنْيَا لَعْنَةً ۖ وَيَوْمَ ٱلْقِيَـٰمَةِ هُم مِّنَ ٱلْمَقْبُوحِينَ
28:42
و چون پیوسته گروهی از مردم به پیروی از آنان گمراه شده‌اند، در این دنیا هماره لعنتی را بدرقه آنان کرده‌ایم و از آن رو که در قیامت از سوی کسی یاری نمی‌شوند مورد تنفر مردمند و از زشت رویان خواهند بود. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:43
وَلَقَدْ ءَاتَيْنَا مُوسَى ٱلْكِتَـٰبَ مِنۢ بَعْدِ مَآ أَهْلَكْنَا ٱلْقُرُونَ ٱلْأُولَىٰ بَصَآئِرَ لِلنَّاسِ وَهُدًى وَرَحْمَةً لَّعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ
28:43
پس از آن که امت‌های پیشین را نابود ساختیم، سزاوار بود که دعوت و اخطار تجدید شود; ازاین رو کتاب آسمانی تورات را که دربردارنده دلایلی روشن و برای مردم مایه بینش و هدایت و رحمت بود به موسی عطا کردیم، باشد که دریابند و عبرت گیرند و عقاید و رفتارهای بایسته را بفهمند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:44
وَمَا كُنتَ بِجَانِبِ ٱلْغَرْبِىِّ إِذْ قَضَيْنَآ إِلَىٰ مُوسَى ٱلْأَمْرَ وَمَا كُنتَ مِنَ ٱلشَّـٰهِدِينَ
28:44
ای پیامبر، تو در جانب غربی آن درّه حضور نداشتی آن گاه که تورات را بر موسی نازل کردیم و به وسیله آن عهدی را که با او داشتیم استوار ساختیم آری تو از حاضران در آن صحنه و شاهدان آن ماجرا نبودی. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:45
وَلَـٰكِنَّآ أَنشَأْنَا قُرُونًا فَتَطَاوَلَ عَلَيْهِمُ ٱلْعُمُرُ ۚ وَمَا كُنتَ ثَاوِيًا فِىٓ أَهْلِ مَدْيَنَ تَتْلُوا۟ عَلَيْهِمْ ءَايَـٰتِنَا وَلَـٰكِنَّا كُنَّا مُرْسِلِينَ
28:45
لیکن ما پس از آن که امت‌هایی را بعد از او پدید آوردیم و زمانی طولانی بر آنان گذشت، داستان موسی را بر تو خواندیم. و نیز تو در میان اهل مدین (شعیب و مردمش) اقامت نداشتی و شاهد ماجراهای موسی در آن دیار نبودی تا بتوانی آن را باز گویی و آیات ما را که بیانگر سرگذشت موسی است، بر این مشرکان بخوانی. آری، تو نبودی و خبر نداشتی ولی ما تو را به سوی قومت به رسالت فرستادیم و آن اخبار را به تو وحی کردیم. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:46
وَمَا كُنتَ بِجَانِبِ ٱلطُّورِ إِذْ نَادَيْنَا وَلَـٰكِن رَّحْمَةً مِّن رَّبِّكَ لِتُنذِرَ قَوْمًا مَّآ أَتَىٰهُم مِّن نَّذِيرٍ مِّن قَبْلِكَ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ
28:46
و ای پیامبر، تو در کنار کوه طور، آن گاه که موسی را از آن درخت ندا دادیم و او را به رسالت برگزیدیم، حضور نداشتی تا خود، آن داستان را گزارش دهی، ولی به خاطر رحمت و لطفی که از جانب پروردگارت بود، تو را از آن داستان باخبر ساختیم تا مردمی را که پیش از تو هشداردهنده‌ای برایشان نیامده بود هشدار دهی، باشد که متوجه شوند و دریابند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:47
وَلَوْلَآ أَن تُصِيبَهُم مُّصِيبَةٌۢ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ فَيَقُولُوا۟ رَبَّنَا لَوْلَآ أَرْسَلْتَ إِلَيْنَا رَسُولًا فَنَتَّبِعَ ءَايَـٰتِكَ وَنَكُونَ مِنَ ٱلْمُؤْمِنِينَ
28:47
و اگر نبود این که وقتی به سزای گناهانی که به دست خود پیش فرستاده‌اند عذاب به آنان می‌رسید و نداشتن پیامبر را بهانه ساخته و بر ما احتجاج می‌کردند، ما هرگز پیامبری به سوی آنان نمی‌فرستادیم; آری اگر پیامبری به رسالت نیایدشان می‌گویند: پروردگارا، چرا پیامبری به سوی ما نفرستادی اگر می‌فرستادی از آیات تو پیروی می‌کردیم و از مؤمنان می‌شدیم. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:48
فَلَمَّا جَآءَهُمُ ٱلْحَقُّ مِنْ عِندِنَا قَالُوا۟ لَوْلَآ أُوتِىَ مِثْلَ مَآ أُوتِىَ مُوسَىٰٓ ۚ أَوَلَمْ يَكْفُرُوا۟ بِمَآ أُوتِىَ مُوسَىٰ مِن قَبْلُ ۖ قَالُوا۟ سِحْرَانِ تَظَـٰهَرَا وَقَالُوٓا۟ إِنَّا بِكُلٍّ كَـٰفِرُونَ
28:48
پس این پیامبر را به رسالت فرستادیم و قرآن را بر او نازل کردیم ولی هنگامی که قرآن ـ آن کتاب راست و درست ـ از جانب ما برایشان آمد، گفتند: چرا قرآن یکجا به او داده نشد، آن گونه که تورات یکجا به موسی داده شد؟ آیا این مشرکان، پیش‌تر (آن گاه که اهل کتاب قرآن را تصدیق کردند) به توراتی که به موسی داده شد کافر نشدند؟ [آن گاه] که گفتند: تورات و قرآن هر دو سحر و افسونند و یکدیگر را تأیید می‌کنند. و نیز گفتند: ما هر رسالتی را که از جانب خدا ادعا شود منکریم. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:49
قُلْ فَأْتُوا۟ بِكِتَـٰبٍ مِّنْ عِندِ ٱللَّهِ هُوَ أَهْدَىٰ مِنْهُمَآ أَتَّبِعْهُ إِن كُنتُمْ صَـٰدِقِينَ
28:49
ای پیامبر، به آنان بگو: اگر راست می‌گویید که تورات و قرآن سحر و افسونند، شما از جانب خداوند کتابی بیاورید که از این دو کتاب هدایت آفرین‌تر باشد در این صورت من نیز از آن پیروی می‌کنم. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:50
فَإِن لَّمْ يَسْتَجِيبُوا۟ لَكَ فَٱعْلَمْ أَنَّمَا يَتَّبِعُونَ أَهْوَآءَهُمْ ۚ وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ ٱتَّبَعَ هَوَىٰهُ بِغَيْرِ هُدًى مِّنَ ٱللَّهِ ۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهْدِى ٱلْقَوْمَ ٱلظَّـٰلِمِينَ
28:50
پس اگر به پیشنهاد تو پاسخ ندادند و همچنان بر افسون خواندن آنها اصرار ورزیدند، بدان که آنان در پی حق نیستند، بلکه پیرو هواهای خویشند. و کیست گمراه‌تر از آن کس که بدون رهنمودی از جانب خدا از هوای خویش پیروی کند؟ اینان گمراهند، زیرا کسی که از هوای خویش پیروی کند، از حق رویگردان شده و ستمکار است و خداوند ستمکاران را هدایت نمی‌کند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:51
۞ وَلَقَدْ وَصَّلْنَا لَهُمُ ٱلْقَوْلَ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ
28:51
همانا این سخن را پیاپی، آیه‌ای پس از آیه دیگر و سوره‌ای پس از سوره دیگر به آنان رساندیم شاید متوجه شوند و دریابند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:52
ٱلَّذِينَ ءَاتَيْنَـٰهُمُ ٱلْكِتَـٰبَ مِن قَبْلِهِۦ هُم بِهِۦ يُؤْمِنُونَ
28:52
گروهی از کسانی که پیش از نزول قرآن کتاب آسمانی به آنان دادیم، به قرآن ایمان می‌آورند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:53
وَإِذَا يُتْلَىٰ عَلَيْهِمْ قَالُوٓا۟ ءَامَنَّا بِهِۦٓ إِنَّهُ ٱلْحَقُّ مِن رَّبِّنَآ إِنَّا كُنَّا مِن قَبْلِهِۦ مُسْلِمِينَ
28:53
و هنگامی که قرآن بر آنان تلاوت شود می‌گویند: ما به این قرآن ایمان داریم. این حق است و از سوی پروردگارمان آمده است. ما پیش از آن که قرآن نازل شود، در برابر آن تسلیم بودیم. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:54
أُو۟لَـٰٓئِكَ يُؤْتَوْنَ أَجْرَهُم مَّرَّتَيْنِ بِمَا صَبَرُوا۟ وَيَدْرَءُونَ بِٱلْحَسَنَةِ ٱلسَّيِّئَةَ وَمِمَّا رَزَقْنَـٰهُمْ يُنفِقُونَ
28:54
به اینان دو بار مزدشان داده خواهد شد، به این سبب که در دو نوبت ایمان آوردند و هر بار بر مرارت‌های راه ایمان شکیبایی کردند; و آنان با خلق و خوی نیکو و مدارا با مردم، آزار و اذیّت آنان را از خود دور می‌سازند و از آنچه روزیِ آنان کرده‌ایم برای خدا و در راه او انفاق می‌کنند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:55
وَإِذَا سَمِعُوا۟ ٱللَّغْوَ أَعْرَضُوا۟ عَنْهُ وَقَالُوا۟ لَنَآ أَعْمَـٰلُنَا وَلَكُمْ أَعْمَـٰلُكُمْ سَلَـٰمٌ عَلَيْكُمْ لَا نَبْتَغِى ٱلْجَـٰهِلِينَ
28:55
و آن گاه که سخن بیهوده‌ای چون دشنام و درشتی بشنوند از آن دوری کرده پاسخ نمی‌دهند، بلکه برای ترک مشاجره می‌گویند: سود و زیان کردارهای ما از آنِ ماست و به شما نمی‌رسد و سود و زیان کردارهای شما نیز از آنِ شما است و به ما نمی‌رسد. سپس وداع کرده و می‌گویند: شما از سوی ما در امن و امانید، و در دل می‌گویند: ما خواهان همنشینی با جاهلان نیستیم. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:56
إِنَّكَ لَا تَهْدِى مَنْ أَحْبَبْتَ وَلَـٰكِنَّ ٱللَّهَ يَهْدِى مَن يَشَآءُ ۚ وَهُوَ أَعْلَمُ بِٱلْمُهْتَدِينَ
28:56
ای پیامبر، کار تو نیست که ایمان را بر قلب مردمی که دوستشان داری بنشانی و آنان را به سر منزل هدایت برسانی، بلکه خداست که بر دل هر کس که بخواهد ـ چنان که برای گروهی از اهل کتاب خواست ـ ایمان را افاضه می‌کند و او داناتر است به کسانی که هدایت پذیرند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:57
وَقَالُوٓا۟ إِن نَّتَّبِعِ ٱلْهُدَىٰ مَعَكَ نُتَخَطَّفْ مِنْ أَرْضِنَآ ۚ أَوَلَمْ نُمَكِّن لَّهُمْ حَرَمًا ءَامِنًا يُجْبَىٰٓ إِلَيْهِ ثَمَرَٰتُ كُلِّ شَىْءٍ رِّزْقًا مِّن لَّدُنَّا وَلَـٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ
28:57
گروهی از مشرکان مکه، بهانه‌ای دیگر ساز کرده و گفتند: اگر از قرآن، این کتاب هدایت، پیروی کنیم و همراه تو باشیم، بی درنگ ما را از دیارمان می‌ربایند و با کشتن ما و غارت اموالمان، سرزمین مکه را از وجود ما تهی می‌کنند. آیا آنان را در حرمی امن، جای ندادیم؟ حرمی که میوه‌ها و محصولات فراوانی به سوی آن آورده می‌شود و در آن جمع می‌گردد; محصولاتی که از جانب ما روزیِ آنان شده است; ولی بیشترشان نمی‌دانند که ما از آنان حراست می‌کنیم و امنیّتشان را برقرار می‌سازیم و به آنان روزی می‌دهیم. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:58
وَكَمْ أَهْلَكْنَا مِن قَرْيَةٍۭ بَطِرَتْ مَعِيشَتَهَا ۖ فَتِلْكَ مَسَـٰكِنُهُمْ لَمْ تُسْكَن مِّنۢ بَعْدِهِمْ إِلَّا قَلِيلًا ۖ وَكُنَّا نَحْنُ ٱلْوَٰرِثِينَ
28:58
و این حقیقت را نیز بدانند که این گونه نیست که اگر مردم آنان را از میان نبرند بقایشان تضمین شده باشد; چه بسیار شهرها که مردمش مُتنعِّم بودند و در زندگی سرمستی کردند و ما آنان را نابود ساختیم. ای پیامبر، این ویرانه‌ها که در معرض دیدِ آنهاست، خانه‌های آنهاست که پس از هلاکتشان جز شماری از آنها مسکونی نشد. اینک ماییم که آن خانه‌ها را از آنان به ارث برده‌ایم. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:59
وَمَا كَانَ رَبُّكَ مُهْلِكَ ٱلْقُرَىٰ حَتَّىٰ يَبْعَثَ فِىٓ أُمِّهَا رَسُولًا يَتْلُوا۟ عَلَيْهِمْ ءَايَـٰتِنَا ۚ وَمَا كُنَّا مُهْلِكِى ٱلْقُرَىٰٓ إِلَّا وَأَهْلُهَا ظَـٰلِمُونَ
28:59
هرگز پروردگار تو شهرها را نابود نمی‌کند مگر این که در مرکز آنها پیامبری بفرستد که آیات ما را بر مردمش تلاوت کند; و ما آبادی‌ها را به عذاب ویران نمی‌کنیم مگر این که مردمانِ آنها با تکذیب پیامبر و انکار آیاتِ ما ستمکار شوند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:60
وَمَآ أُوتِيتُم مِّن شَىْءٍ فَمَتَـٰعُ ٱلْحَيَوٰةِ ٱلدُّنْيَا وَزِينَتُهَا ۚ وَمَا عِندَ ٱللَّهِ خَيْرٌ وَأَبْقَىٰٓ ۚ أَفَلَا تَعْقِلُونَ
28:60
و تمام نعمت‌های دنیوی که به شما داده شده، ساز و برگ زندگی دنیا و مایه آرایش و جمال آن است; دنیایی که فانی و نابود شدنی است، و پاداشی که در سرای آخرت نزد خداست بهتر و پایدارتر است; پس آیا درنمی یابید که شایسته است پاداش اخروی را بر متاع و زیور دنیا ترجیح دهید؟ - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:61
أَفَمَن وَعَدْنَـٰهُ وَعْدًا حَسَنًا فَهُوَ لَـٰقِيهِ كَمَن مَّتَّعْنَـٰهُ مَتَـٰعَ ٱلْحَيَوٰةِ ٱلدُّنْيَا ثُمَّ هُوَ يَوْمَ ٱلْقِيَـٰمَةِ مِنَ ٱلْمُحْضَرِينَ
28:61
آیا کسی که او را به آمرزش و بهشت که وعده‌ای نیکوست وعده داده‌ایم و او قطعاً به آن خواهد رسید، با آن کس که وی را از متاع زندگی دنیا بهره مند ساخته‌ایم و او تنها به بهرهوری از آن دل خوش کرده و از آن وعده نیکو محروم شده و در قیامت از کسانی است که برای کیفر احضار می‌شوند، برابر است؟ - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:62
وَيَوْمَ يُنَادِيهِمْ فَيَقُولُ أَيْنَ شُرَكَآءِىَ ٱلَّذِينَ كُنتُمْ تَزْعُمُونَ
28:62
و روزی که خداوند ندایشان می‌دهد و می‌گوید: کجایند شریکان من، که شما آنها را در عبادت و تدبیر امور شریک من می‌پنداشتید؟ - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:63
قَالَ ٱلَّذِينَ حَقَّ عَلَيْهِمُ ٱلْقَوْلُ رَبَّنَا هَـٰٓؤُلَآءِ ٱلَّذِينَ أَغْوَيْنَآ أَغْوَيْنَـٰهُمْ كَمَا غَوَيْنَا ۖ تَبَرَّأْنَآ إِلَيْكَ ۖ مَا كَانُوٓا۟ إِيَّانَا يَعْبُدُونَ
28:63
معبودان اهل شرک که آن سخن (وعده عذاب) بر آنان حتمی شده است گویند: پروردگارا، این مشرکان را ما به بیراهه افکندیم; ما چون خود گمراه بودیم آنان را گمراه ساختیم، ولی اجباری از ناحیه ما بر آنان نبود، همان گونه که ما خود نیز ـ بدون اجبار ـ گمراهی را برگزیدیم. ما از اینان به درگاه تو تبری می‌جوییم. آنان به اجبار ما، ما را نمی‌پرستیدند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:64
وَقِيلَ ٱدْعُوا۟ شُرَكَآءَكُمْ فَدَعَوْهُمْ فَلَمْ يَسْتَجِيبُوا۟ لَهُمْ وَرَأَوُا۟ ٱلْعَذَابَ ۚ لَوْ أَنَّهُمْ كَانُوا۟ يَهْتَدُونَ
28:64
و به مشرکان گفته می‌شود: معبودهایتان را که شریک خدا می‌پنداشتید فراخوانید تا شما را از عذاب برهانند. آنان معبودانشان را می‌خوانند، ولی آنها به پرستشگران خود پاسخی نمی‌دهند و در نتیجه عذاب را در برابر خود می‌بینند. ای کاش پیش از این هدایت شده بودند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:65
وَيَوْمَ يُنَادِيهِمْ فَيَقُولُ مَاذَآ أَجَبْتُمُ ٱلْمُرْسَلِينَ
28:65
و یاد کن روزی را که خداوند مشرکان را ندا می‌دهد و می‌گوید: در پاسخ فرستادگان من که شما را به ایمان و کار شایسته می‌خواندند، چه گفتید؟ - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:66
فَعَمِيَتْ عَلَيْهِمُ ٱلْأَنۢبَآءُ يَوْمَئِذٍ فَهُمْ لَا يَتَسَآءَلُونَ
28:66
مشرکان در آن روز دستاویزی نخواهند یافت که چرا دعوت پیامبران را نپذیرفته‌اند و آنان را تکذیب کرده‌اند; چرا که خبرها بر آنان پوشیده می‌ماند و نمی‌توانند پاسخی که مایه رهایی آنان از عذاب است بیابند، و از یکدیگر نیز پرسش نمی‌کنند تا بتوانند بهانه‌ای برای تکذیب پیامبران پیدا کنند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:67
فَأَمَّا مَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ صَـٰلِحًا فَعَسَىٰٓ أَن يَكُونَ مِنَ ٱلْمُفْلِحِينَ
28:67
این است سرنوشت کسی که کفر ورزیده و به سوی خدا باز نیامده است; اما آن کس که به سوی خدا باز آمده و ایمان آورده و کار شایسته کرده است امید است که از زمره سعادتمندان باشد. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:68
وَرَبُّكَ يَخْلُقُ مَا يَشَآءُ وَيَخْتَارُ ۗ مَا كَانَ لَهُمُ ٱلْخِيَرَةُ ۚ سُبْحَـٰنَ ٱللَّهِ وَتَعَـٰلَىٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ
28:68
و پروردگار تو هر چه را بخواهد می‌آفریند و هر شریعت و قانونی را که برای انسان‌ها اراده کند مقرر می‌دارد. آنان در برابر قوانین و احکامی که خداوند مقرر کرده است هیچ حق انتخاب ندارند. خداوند منزّه و برتر از شرکورزیِ آنان است. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:69
وَرَبُّكَ يَعْلَمُ مَا تُكِنُّ صُدُورُهُمْ وَمَا يُعْلِنُونَ
28:69
پروردگارت آنچه را که سینه هایشان پنهان می‌دارد و آنچه را خود آشکار می‌کنند، همه را می‌داند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:70
وَهُوَ ٱللَّهُ لَآ إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ ۖ لَهُ ٱلْحَمْدُ فِى ٱلْأُولَىٰ وَٱلْـَٔاخِرَةِ ۖ وَلَهُ ٱلْحُكْمُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ
28:70
تنها پروردگار تو دارای مقام اُلوهیت است. جز او معبودی شایسته پرستش نیست; در دنیا و آخرت همه ستایش‌ها به او اختصاص دارد، حکمرانی ـ چه در تکوین و چه در تشریع ـ از آنِ اوست و برای پاداش و جزا به سوی او بازگردانده می‌شوید. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:71
قُلْ أَرَءَيْتُمْ إِن جَعَلَ ٱللَّهُ عَلَيْكُمُ ٱلَّيْلَ سَرْمَدًا إِلَىٰ يَوْمِ ٱلْقِيَـٰمَةِ مَنْ إِلَـٰهٌ غَيْرُ ٱللَّهِ يَأْتِيكُم بِضِيَآءٍ ۖ أَفَلَا تَسْمَعُونَ
28:71
بگو: به من خبر دهید، اگر خدا تا روز قیامت شب را بر شما پایدار گرداند، جز خداوند کدامین معبود می‌تواند حکم او را نقض کند و نوری پدید آورد که بتوانید در پرتو آن در طلب معاش برآیید؟ آیا نمی‌شنوید و درنمی یابید؟ - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:72
قُلْ أَرَءَيْتُمْ إِن جَعَلَ ٱللَّهُ عَلَيْكُمُ ٱلنَّهَارَ سَرْمَدًا إِلَىٰ يَوْمِ ٱلْقِيَـٰمَةِ مَنْ إِلَـٰهٌ غَيْرُ ٱللَّهِ يَأْتِيكُم بِلَيْلٍ تَسْكُنُونَ فِيهِ ۖ أَفَلَا تُبْصِرُونَ
28:72
بگو: به من خبر دهید، اگر خدا تا روز قیامت روز را بر شما پایدار گرداند، جز خداوند کدامین معبود می‌تواند حکم او را بشکند و شبی را برای شما پدید بیاورد که در آن آرامش بیابید؟ آیا نمی‌بینید و درنمی یابید؟ - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:73
وَمِن رَّحْمَتِهِۦ جَعَلَ لَكُمُ ٱلَّيْلَ وَٱلنَّهَارَ لِتَسْكُنُوا۟ فِيهِ وَلِتَبْتَغُوا۟ مِن فَضْلِهِۦ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ
28:73
خداوند از پرتو رحمتش شب را برای شما قرار داد تا در آن آرامش یابید و روز را قرار داد تا در آن از پی روزی که فضل و بخشش اوست بروید و باشد که خدا را سپاس بگزارید. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:74
وَيَوْمَ يُنَادِيهِمْ فَيَقُولُ أَيْنَ شُرَكَآءِىَ ٱلَّذِينَ كُنتُمْ تَزْعُمُونَ
28:74
و یاد کن روزی را که خداوند ندایشان می‌دهد و می‌گوید: کجایند آن شریکان من که شما آنها را در عبادت و تدبیر امور شریک من می‌پنداشتید؟ - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:75
وَنَزَعْنَا مِن كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيدًا فَقُلْنَا هَاتُوا۟ بُرْهَـٰنَكُمْ فَعَلِمُوٓا۟ أَنَّ ٱلْحَقَّ لِلَّهِ وَضَلَّ عَنْهُم مَّا كَانُوا۟ يَفْتَرُونَ
28:75
و در آن روز از میان هر امتی، گواهی که ناظر اعمال آنان بوده است بیرون می‌آوریم، آن گاه به آن امت‌ها خواهیم گفت: برهان خود را بر این پندار که خداوند شریکانی دارد، ارائه کنید، ولی آن روز که روز آشکار شدن حقیقت است خواهند دانست که خداوند حق است و اُلوهیَّت ویژه اوست، و آنچه به دروغ می‌بافتند از آنان پنهان می‌شود و از ذهن‌ها زایل می‌گردد. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:76
۞ إِنَّ قَـٰرُونَ كَانَ مِن قَوْمِ مُوسَىٰ فَبَغَىٰ عَلَيْهِمْ ۖ وَءَاتَيْنَـٰهُ مِنَ ٱلْكُنُوزِ مَآ إِنَّ مَفَاتِحَهُۥ لَتَنُوٓأُ بِٱلْعُصْبَةِ أُو۟لِى ٱلْقُوَّةِ إِذْ قَالَ لَهُۥ قَوْمُهُۥ لَا تَفْرَحْ ۖ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلْفَرِحِينَ
28:76
همانا قارون از قوم موسی و از طایفه بنی اسرائیل بود که به ناحق سلطه جویی می‌کرد و در پی بیدادگری علیه آنان بود، و ما از گنج‌ها چندان به او دادیم که حمل کلیدهای آنها حتی بر گروهی نیرومند، گران بود; آن گاه که مردم طایفه اش به او گفتند: به این دارایی‌ها مسرور و سرمست مباش که خداوند شادمانانِ سرمست را دوست ندارد. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:77
وَٱبْتَغِ فِيمَآ ءَاتَىٰكَ ٱللَّهُ ٱلدَّارَ ٱلْـَٔاخِرَةَ ۖ وَلَا تَنسَ نَصِيبَكَ مِنَ ٱلدُّنْيَا ۖ وَأَحْسِن كَمَآ أَحْسَنَ ٱللَّهُ إِلَيْكَ ۖ وَلَا تَبْغِ ٱلْفَسَادَ فِى ٱلْأَرْضِ ۖ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلْمُفْسِدِينَ
28:77
با این ثروتی که خداوند به تو ارزانی کرده است، در پیِ دستیابی به سرای آخرت باش و برای آبادانی آن بکوش، و بدان که بهره واقعی انسان از دنیا آن چیزی است که برای آخرت او سودمند باشد; پس مبادا با ترک انفاق بهره واقعی خود را از ثروت دنیا از کف بدهی! از سرِ احسان و نیکوکاری انفاق کن; همان گونه که خداوند به تو نیکی کرده و بی آن که بر او حقی داشته باشی به تو عطا فرموده است. هرگز این ثروت و شوکت را وسیله فسادجویی در زمین قرار مده، چرا که خداوند فسادگران را دوست ندارد. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:78
قَالَ إِنَّمَآ أُوتِيتُهُۥ عَلَىٰ عِلْمٍ عِندِىٓ ۚ أَوَلَمْ يَعْلَمْ أَنَّ ٱللَّهَ قَدْ أَهْلَكَ مِن قَبْلِهِۦ مِنَ ٱلْقُرُونِ مَنْ هُوَ أَشَدُّ مِنْهُ قُوَّةً وَأَكْثَرُ جَمْعًا ۚ وَلَا يُسْـَٔلُ عَن ذُنُوبِهِمُ ٱلْمُجْرِمُونَ
28:78
قارون در پاسخ مردمش گفت: ثروتی که به من داده شده در نتیجه دانشی است که خود دارم. من راه‌های به دست آوردن ثروت را به خوبی می‌دانم; پس دارایی‌های من حق مسلّم من است، نه آن که بخششی از سوی خدا باشد. آیا قارون نمی‌دانست که خداوند از میان نسل‌هایی که پیش از او بودند کسانی را بر اثر گناهانشان نابود کرد که از او قوی‌تر بودند و اندوخته‌هایی افزون‌تر داشتند؟ سنت الهی بر این است که از مجرمان درباره گناهانشان پرسش نمی‌شود و برای عذرخواهی مهلت نمی‌یابند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:79
فَخَرَجَ عَلَىٰ قَوْمِهِۦ فِى زِينَتِهِۦ ۖ قَالَ ٱلَّذِينَ يُرِيدُونَ ٱلْحَيَوٰةَ ٱلدُّنْيَا يَـٰلَيْتَ لَنَا مِثْلَ مَآ أُوتِىَ قَـٰرُونُ إِنَّهُۥ لَذُو حَظٍّ عَظِيمٍ
28:79
قارون غرق در زینت و زیور خود در میان قومش حضور یافت. کسانی که خواهان زندگانی دنیا بودند و از آخرت و پاداش‌های آن بی خبر بودند، گفتند: ای کاش ما نیز مانند آنچه به قارون داده شده است می‌داشتیم; راستی او از خوشبختی بهره‌ای فراوان دارد. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:80
وَقَالَ ٱلَّذِينَ أُوتُوا۟ ٱلْعِلْمَ وَيْلَكُمْ ثَوَابُ ٱللَّهِ خَيْرٌ لِّمَنْ ءَامَنَ وَعَمِلَ صَـٰلِحًا وَلَا يُلَقَّىٰهَآ إِلَّا ٱلصَّـٰبِرُونَ
28:80
و کسانی که از دانش برخوردار شده بودند، به جاهلان گفتند: وای بر شما; پاداش الهی برای کسی که ایمان آورده و کار شایسته کرده بهتر از همه ثروت و مکنتی است که او دارد. این حقیقت را جز به شکیبایان نمی‌توان فهماند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:81
فَخَسَفْنَا بِهِۦ وَبِدَارِهِ ٱلْأَرْضَ فَمَا كَانَ لَهُۥ مِن فِئَةٍ يَنصُرُونَهُۥ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَمَا كَانَ مِنَ ٱلْمُنتَصِرِينَ
28:81
سرانجام، طغیان او سبب شد که ما زمین را بشکافیم و او و خانه اش را در آن نهان سازیم. در آن حال، او جز خدا هیچ گروهی نداشت که بتوانند یاریش دهند و از عذاب رهایی اش بخشند، و خود نیز از کسانی نبود که بتواند از خویشتن دفاع کند. او دریافت که نمی‌تواند از خدا بی نیاز باشد، و برای دستیابی به خیرها و دفع ناگواری‌ها، نیرو و نبوغ علمی کافی نیست. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:82
وَأَصْبَحَ ٱلَّذِينَ تَمَنَّوْا۟ مَكَانَهُۥ بِٱلْأَمْسِ يَقُولُونَ وَيْكَأَنَّ ٱللَّهَ يَبْسُطُ ٱلرِّزْقَ لِمَن يَشَآءُ مِنْ عِبَادِهِۦ وَيَقْدِرُ ۖ لَوْلَآ أَن مَّنَّ ٱللَّهُ عَلَيْنَا لَخَسَفَ بِنَا ۖ وَيْكَأَنَّهُۥ لَا يُفْلِحُ ٱلْكَـٰفِرُونَ
28:82
و آنان که روز گذشته آرزوی موقعیت قارون را داشتند، فردای آن روز با پشیمانی می‌گفتند: وای! گویی این اندیشه خطا بود که دستیابی به مال و ثروت فضل خداوندی نیست و علم و درایت آدمی برای آن بسنده است. حقیقت این است که خدا روزی دهنده است. او روزی را برای هر کس از بندگانش که بخواهد فراخ می‌گرداند و بر هر که بخواهد تنگ می‌گیرد. اگر خداوند نعمتش را از ما دریغ کرده بود، قطعاً ما را نیز در زمین فرو برده بود. آنان پندار روز گذشته خود را پنداری کفرآمیز خواندند و با پشیمانی می‌گفتند: وای گویی حقیقت این است که کافران به نیکبختی نمی‌رسند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:83
تِلْكَ ٱلدَّارُ ٱلْـَٔاخِرَةُ نَجْعَلُهَا لِلَّذِينَ لَا يُرِيدُونَ عُلُوًّا فِى ٱلْأَرْضِ وَلَا فَسَادًا ۚ وَٱلْعَـٰقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ
28:83
آن خانه آخرت (بهشت برین) را ویژه کسانی قرار می‌دهیم که خواهان زورگویی در زمین و تسلّط بر بندگان خدا نباشند و نخواهند فسادانگیزی کنند و مرتکب نافرمانی خدا شوند. و فرجام نیکو (سرای آخرت) از آنِ تقواپیشگان است. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:84
مَن جَآءَ بِٱلْحَسَنَةِ فَلَهُۥ خَيْرٌ مِّنْهَا ۖ وَمَن جَآءَ بِٱلسَّيِّئَةِ فَلَا يُجْزَى ٱلَّذِينَ عَمِلُوا۟ ٱلسَّيِّـَٔاتِ إِلَّا مَا كَانُوا۟ يَعْمَلُونَ
28:84
آنان که کار شایسته آورند پاداشی بهتر از آن خواهند داشت، و آنان که کار ناشایسته آورند، کسانی از ایشان که گناهان بسیاری مرتکب شده‌اند جز آنچه کرده‌اند سزا داده نمی‌شوند. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:85
إِنَّ ٱلَّذِى فَرَضَ عَلَيْكَ ٱلْقُرْءَانَ لَرَآدُّكَ إِلَىٰ مَعَادٍ ۚ قُل رَّبِّىٓ أَعْلَمُ مَن جَآءَ بِٱلْهُدَىٰ وَمَنْ هُوَ فِى ضَلَـٰلٍ مُّبِينٍ
28:85
ای پیامبر، آن کس که بر تو واجب کرد قرآن را بر مردم بخوانی و آن را به ایشان ابلاغ کنی، قطعاً تو را پیروزمند و سرفراز به مکه باز می‌گرداند. در پاسخ تکذیب کنندگان رسالت و آنان که آیات الهی را افسون می‌خوانند بگو: پروردگارم از شما به آن کسی که هدایت را آورده آگاه‌تر است و او بهتر می‌داند که چه کسی در گمراهی آشکاری است. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:86
وَمَا كُنتَ تَرْجُوٓا۟ أَن يُلْقَىٰٓ إِلَيْكَ ٱلْكِتَـٰبُ إِلَّا رَحْمَةً مِّن رَّبِّكَ ۖ فَلَا تَكُونَنَّ ظَهِيرًا لِّلْكَـٰفِرِينَ
28:86
تو امید نداشتی که کتاب آسمانی بر تو القا گردد، لیکن رحمتی بود از جانب پروردگارت که تو را فرا گرفت. پس باید این نعمت را پاس بداری و به شکرانه آن و نیز برای پیشبرد دعوتت پشتیبان کافران نباشی و آنان را در کفرشان یاری نکنی. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:87
وَلَا يَصُدُّنَّكَ عَنْ ءَايَـٰتِ ٱللَّهِ بَعْدَ إِذْ أُنزِلَتْ إِلَيْكَ ۖ وَٱدْعُ إِلَىٰ رَبِّكَ ۖ وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلْمُشْرِكِينَ
28:87
مبادا پس از آن که آیات خدا بر تو نازل شد، کافران با ترفندهایشان تو را از آنها باز دارند! مردم را به سوی پروردگارت فراخوان و هرگز از مشرکان مباش. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)
28:88
وَلَا تَدْعُ مَعَ ٱللَّهِ إِلَـٰهًا ءَاخَرَ ۘ لَآ إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ ۚ كُلُّ شَىْءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُۥ ۚ لَهُ ٱلْحُكْمُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ
28:88
با وجود خداوند، معبود دیگری مخوان، زیرا جز او معبودی که شایسته پرستش باشد وجود ندارد; چرا که هر چه جز خداست نابود می‌شود و حاکمیت و تدبیر جهان هستی در اختیار اوست و شما به او بازگردانده می‌شوید. - Sayyed Mohammad Reza Safavi (Persian)